Οι περισσότεροι δρομείς, όταν αναζητούν το κατάλληλο παπούτσι για τρέξιμο, τις πιο πολλές φορές αναφέρονται στο μοντέλο αυτό το οποίο θα τους προστατεύσει από πιθανούς τραυματισμούς. Αρκετοί γιατροί, προπονητές και φυσικά οι εταιρείες, δείχνουν να ακολουθούν το ίδιο σκεπτικό. Κατά κύριο λόγο, το βασικό κριτήριο που λαμβάνεται υπ όψιν είναι ο βαθμός πρηνισμού του ποδιού.
Με τον όρο “πρηνισμός”, εννοούμε την κλίση του ποδιού προς την εσωτερική πλευρά, αμέσως μετά την προσγείωση του στο έδαφος. Είναι μια φυσική κίνηση η οποία αποσκοπεί στο να φέρει το πόδι σε τέτοια θέση ώστε να απορροφηθούν οι κραδασμοί από την καμάρα. Αν η γωνία που σχηματίζεται προς τα μέσα είναι μεγάλη, είθισται να μιλάμε για “υπερπρηνισμό”. Αν είναι σχεδόν μηδενική, έχουμε “ουδέτερο” πάτημα. Αν το πόδι ρολάρει προς τα έξω, έχουμε περίπτωση “υπτιασμού”.
Δεξιό πόδι.
Ακόμη και σήμερα, πολλοί θεωρούν τον (υπερ)πρηνισμό κάτι σαν πάθηση ή ελάττωμα, μία “κατάσταση” που πρέπει να διορθωθεί προς αποφυγήν ενδεχομένων τραυματισμών. Γι’ αυτό και κατά κόρον προτείνονται παπούτσια της κατηγορίας “stability” ή “support”, δηλαδή μοντέλα που ο αφρός στην εσωτερική πλευρά είναι σκληρότερος (κυρίως στην καμάρα) έτσι ώστε να εμποδίζεται η “πτώση” του ποδιού. A priori έχουμε δεχθεί ότι αυτός είναι ο τρόπος αντιμετώπισης του υπερπρηνισμού.
Σκληρότερο τμήμα αφρού (medial post) για έλεγχο του πρηνισμού
Εν τούτοις, όσο κι αν σας φανεί παράξενο, δεν έχει υπάρξει καμμία έρευνα όλα αυτά τα χρόνια που να αποδεικνύει, α) ότι ο υπερπρηνισμός ευθύνεται για συγκεκριμένους τραυματισμούς και β) ότι ακόμη και αν αυτό ίσχυε, η χρήση ενός παπουτσιού με στήριξη θα διόρθωνε το πρόβλημα. Εν ολίγοις, θα μπορούσαμε να πούμε πως και οι δύο παραπάνω προτάσεις αποτελούν αυθαίρετες εικασίες. Εδώ να σημειώσουμε ότι η στατιστική έχει καταγράψει πως το ~75% των αμερικανών δρομέων υπερπρηνίζει. Τόσο “προβληματικούς” μας έχει φτιάξει η φύση λοιπόν..;
Ένα από τα οφέλη που άφησε πίσω του ο “μινιμαλισμός”, ως θεωρία και όχι απαραίτητα ως εφαρμογή, είναι ότι μπήκαμε στην διαδικασία επανεξέτασης πολλών πραγμάτων που μέχρι πρότινος έμοιαζαν, καλώς ή κακώς, δεδομένα. Το σημαντικότερο από αυτά είναι η επισήμανση ότι ποτέ δεν λαμβάναμε υπ’ όψιν τι προτιμάει το ίδιο το σώμα μας. Αγνοήσαμε εντελώς την “σοφία” που κατέχει κι αντί να το αφήσουμε να μας οδηγήσει αυτό, προσπαθούσαμε να το βάλουμε σε καλούπια και να το οδηγήσουμε εμείς.
Ο Benno Nigg, καθηγητής κινησιολογίας και ένας από τους πιο διασήμους ειδικούς στην ανθρώπινη βιομηχανική, επανεξέτασε το κατά πόσο μπορεί ένα παπούτσι να αλλάξει και να διορθώσει την εμβιομηχανική κάποιου και τελικά, να μειώσει τις πιθανότητες τραυματισμού.
Η μελέτη αυτή κατέληξε στο συμπέρασμα πως οι περισσότερες αντιλήψεις γύρω από τον συσχετισμό παπουτσιού και δρομικών τραυματισμών, είναι αβάσιμες. Πιο συγκεκριμένα, ο Nigg εξέτασε ένα δείγμα περίπου 1.000 αρχαρίων δρομέων. Κάποιοι από αυτούς υπερπρήνιζαν και κάποιοι άλλοι όχι. Όλοι όμως έτρεχαν με τα ίδια ουδέτερα παπούτσια. Μετά από έναν χρόνο παρακολούθησης, το ποσοστό των δρομέων που τραυματίστηκαν, έχοντας ουδέτερο πάτημα, ήταν πολύ μεγαλύτερο από το ποσοστό των δρομέων με υπερπρηνισμό που επίσης τραυματίστηκαν. Κι όπως τελικά έγραψε στην σύνοψή του, “αν έπρεπε να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα, αυτό θα ήταν πως ένα πόδι που πρηνίζει, κινδυνεύει λιγότερο από πιθανούς τραυματισμούς”.
Ποιο είναι όμως τελικά το κριτήριο επιλογής παπουτσιών για τρέξιμο;
Έχοντας επιβλέψει αρκετές παρόμοιες μελέτες (σχετικά με πρηνισμό, ύψος καμάρας, επίπεδο απορροφητικότητας, orthotics αλλά και άλλους παράγοντες), ο Dr. Nigg είναι ξεκάθαρος: το κατάλληλο παπούτσι είναι αυτό που εσείς νοιώθετε πιο άνετα φορώντας το.
Δεν υπάρχει καλύτερος κριτής από το ίδιο το σώμα σας. Αφήστε το να σας καθοδηγήσει αυτό στο πώς πρέπει να κινείστε ή να τρέχετε και μην το περιορίζετε ακολουθώντας “οδηγίες” οι οποίες μάλιστα, δεν έχουν σχεδόν κανένα υπόβαθρο.
Βρείτε κάποιο κατάστημα που διαθέτει διάδρομο και δοκιμάστε. Ένα, δύο, τρία ή όσα ζευγάρια χρειαστεί έως ότου βρείτε αυτό με το οποίο αισθάνεστε άνετα. Μην εξετάζετε γραμμάρια, drop, υποστήριξη ή τέλος πάντων, χαρακτηριστικά που θεωρητικά θα “έπρεπε” να ακολουθήσετε. Υπάρχουν πλέον δεκάδες διαφορετικά μοντέλα εκεί έξω, για όλες τις προτιμήσεις και χρήσεις. Η άνεση είναι το ένα και μοναδικό κριτήριο.
Όπως αντιλαμβάνεστε, η συζήτηση γύρω από αυτό το θέμα είναι τεράστια. Ούτε και υπάρχει μόνο μία “αλήθεια”, μιας και ο καθένας μας είναι διαφορετικός. Εμείς απλά προσπαθήσαμε να παραθέσουμε και κάποια (όχι και τόσο) νέα δεδομένα ώστε να μπορέσετε να επιλέξετε σωστότερα το παπούτσι που σας ταιριάζει.
ΥΓ: Ο γράφων υπήρξε ανέκαθεν θιασώτης των παραπάνω απόψεων. Είτε από ιδία πείρα είτε διαβάζοντας και συζητώντας σχετικά, θεωρεί ότι ο οποιοσδήποτε μπορεί να τρέξει με ό,τι παπούτσι θέλει, ανεξαρτήτως χαρακτηριστικών, αρκεί αυτό να εφαρμόζει σωστά και άνετα στο πόδι του. Εννοείται βέβαια, πως αυτή είναι η άποψή του και μόνο.
Elda
Μπραβο Νικο, πολυ καλο και αυτο το αρθρο, επεξηγηματικο και κατατοπιστικο.
ΥΓ. Η φωτο ειναι απο την ντουλαπα που λεγαμε? 😛
Nikos Pilikas
@maria_gotsi Ευχαριστώ Μαρία! Απορώ πώς κρατήθηκα και δεν έγραψα πάλι κανένα σεντόνι…
ΥΓ: Χαχαχα… Όχι βέβαια, μόνο αριστερά θα είχα..; 😀 😀 😀
XIM
Ρωτάμε εσένα, διαλέγουμε χρώμα και πάει… Που να τρέχουμε
με ασχετους πωλητές!!!!!
Nikos Pilikas
Όπως φαίνεται και στην εικόνα, “υπερπρηνίζω” πολύ. Κι έχω και πολύ χαλαρές ποδοκνημικές λόγω τραυματισμών στο παρελθόν.
Παρ’ όλα αυτά, έχω να φορέσω stability παπούτσι περισσότερα από 3 χρόνια…
http://i302.photobucket.com/albums/nn84/echetlos/psdn2016-1086711_zps1jzlrh90.jpg
dimitrissss
Τι πατούμενο φορείς στη φωτογραφία; Flywire διακρίνω.
Nikos Pilikas
@dimitrissss Καλά διακρίνεις… Lunartempo.
dimitrissss
@echetlos Πάντως όταν έκανες εκείνη τη “διαλειμματική” στο δεκάρι του ΣΔΥΑ, όταν κατάλαβα ότι είσαι εσύ προσπαθούσα να κατάλαβω 2 πράγματα: Τι παπούτσι φοράς και αν υπερπρινήζεις τόσο όσο λες. Τότε μου φάνηκε ότι πατούσες μια χαρά, οπότε ή δεν έβλεπα καλά ή το 1500 είναι κάργα σταμπίλιτι.
Nikos Pilikas
@dimitrissss Εν κινήσει, δεν φαίνεται τόσο όσο στις φωτο, Δημήτρη. Συν το ότι με τα 1500 έχω την αίσθηση ότι πατάω πιο μπροστά (ή λιγότερο πίσω, αν θες) οπότε ο πρηνισμός μειώνεται.
Τα 1500 έχουν όντως μια μικρή στήριξη. Πολύ μικρή όμως…
Elda
Μ εβαλες στο τριπακι κα κοιταζα τις δικες μου φωτο στο fb, κι εχω κι εγω μια, απο την Ιερα Οδο, που δειχνει να παταω με τον ιδιο τροπο με σενα, αλλα εγω υπτιαζω, αν δεις και τα παπουτσια μου ειναι ολα φαγωμενα απο την εξω πλευρα, ειδικα το δεξι (που ειναι και το ποδι που φαινεται να παταει προς τα μεσα στη φωτο), η μεσα πλευρα των παπουτσιων αθικτη. Θεωρω πως εχει να κανει με τη γωνια ληψης της φωτογραφιας, στις αλλες φωτο φαινεται νορμαλ το πατημα μου.
Nikos Pilikas
Εμένα είναι ξεκάθαρο, Μαρία.
Το ξέρω άλλωστε…
Roberto4Carlos
Τι γίνεται όμως όταν μετά το απαραίτητο “στρώσιμο” του παπουτσιού καταλάβεις τελικά ότι δεν σου “κάθεται” καλά στο πόδι; Πας πάλι για άλλη αγορά; Ξανά λεφτά;
Nikos Pilikas
@roberto4carlos Δυστυχώς ναι, Μανώλη!
Όπως έχουμε πει πολλές φορές, η αναζήτηση του παπουτσιού είναι μία “trial & error” διαδικασία, δεν γίνεται διαφορετικά.
Απ’ την άλλη όμως, τα παπούτσια πλέον δεν χρειάζονται στρώσιμο. Τα υλικά και η τεχνολογία που χρησιμοποιούνται στο upper τα τελευταία χρόνια δεν απαιτούν break in period. Κάποτε είχαμε πολλά δομικά στοιχεία από σκληρό πλαστικό, τα οποία όντως έπρεπε να περάσει ένα διάστημα για να μαλακώσουν. Όχι πια όμως.
Βέβαια, όσο και να σ’ αρέσει το πάτημα ενός παπουτσιού ή η γενικότερη αίσθησή του όταν το δοκιμάσεις στον διάδρομο του καταστήματος, μόνο στον δρόμο και μετά από κάποια χλμ θα φανεί αν σου προκαλεί ερεθισμούς και τριβές κάποιο στοιχείο της σχεδίασης του.
Roberto4Carlos
Θα πρέπει τότε να φτιάξουμε μια “τράπεζα” δρομικών παπουτσιών, όπου ο καθένας μας θα καταθέτει κάποιο ζευγάρι παπούτσι του εκεί ώστε όποιος θέλει να μπορεί να δοκιμάσει για ένα διάστημα κάποιο πατούμενο, πριν προβεί σε αγορά. Try before Buy.
Θα ήταν μια καλή ιδέα νομίζω, αν μπορούσε να γίνει πραγματικότητα.!!!
Nikos Pilikas
Μεταξύ γνωστών ή φίλων, σίγουρα μπορεί κάτι τέτοιο να γίνει. Πρέπει να υπάρχει κι η διάθεση βέβαια, όπως καταλαβαίνεις.
Προσωπικά, το έχω κάνει πολλές φορές με παιδιά από εδώ μέσα.
physiorunner
Ωραία γραμμένο και κατατοπιστικό το άρθρο Νίκο.
Επισυνάπτω τον σύνδεσμο από ένα ενημερωτικό φυλλάδιο του American College of Sports Medicine https://www.acsm.org/docs/brochures/running-shoes.pdf σχετικά με την επιλογή παπουτσιών, που φαίνεται πως ταιριάζει “γάντι” στο άρθρο σου. Τα σημαντικότερα, για μένα, σημεία είναι τα παρακάτω:
– Ένα παπούτσι για τρέξιμο πρέπει να προστατεύει το πόδια από τραυματισμό, αλλά δεν πρέπει να “κάνει τη δουλειά” του ποδιού (άκρος πόδας) προσφέροντας υπερβολική απορρόφηση κραδασμών και έξτρα προστασία της ποδικής καμάρας.
– Παπούτσια χωρίς διαφορά στο πάχος της σόλας μεταξύ οπίσθιου και πρόσθιου πόδα (το λεγόμενο drop, δηλαδή) ή με διαφορά ίση ή μικρότερη από 6 χιλ. είναι η καλύτερη επιλογή για να επιτρέπεται στον άκρο πόδα η ομαλή αποδοχή βάρους κατά τον κύκλο βάδισης. Επομένως, αποφύγετε παπούτσια με drop >6 χιλ.
– Τα παπούτσια πρέπει να είναι ουδέτερα. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να “φορούν” συστήματα όπως motor control ή stability γιατί τα τελευταία παρεμβαίνουν στη φυσιολογική κίνηση του άκρου πόδα κατά την αποδοχή βάρους.
– Το σχήμα του άκρου πόδα ή το ύψος της ποδικής καμάρας δεν είναι καλοί δείκτες για το είδος του παπουτσιού που πρέπει να αγοράσει κάποιος.
– Αποφύγετε να αγοράσετε παπούτσια βάσει της συμβουλής του πωλητή που σας βλέπει να περπατάτε. Η κίνηση του άκρου πόδα διαφέρει κατά πολύ κατά τη βάδιση και το τρέξιμο.
– Να γνωρίζετε ότι όλοι οι δρομείς “πρηνίζουν” (δηλαδή, ο άκρος πόδας “πέφτει προς την εσωτερική πλευρά της καμάρας). Ο πρηνισμός είναι μια φυσιολογική κίνηση του άκρου πόδα κατά τη βάδιση και το τρέξιμο και από μόνος του δεν πρέπει να είναι λόγος ή κριτήριο για την επιλογή παπουτσιού τρεξίματος. Συχνά, λέγεται σε δρομείς που πάνε να αγοράσουν παπούτσια ότι επειδή το πόδι τους πρηνίζει, πρέπει να αγοράσουν παπούτσια με υποστήριξη της καμάρας. Στην πραγματικότητα, το αντίθετο μπορεί να είναι καλύτερο. Ο πρηνισμός πρέπει να επιτρέπεται, καθώς είναι ένας φυσιολογικός μηχανισμός απορρόφησης κραδασμών. Αν εμποδίζεται από υλικά ή συστήματα του παπουτσιού, τότε μπορεί να προκληθούν προβλήματα στον άκρο πόδα ή το γόνατο. Ο υπερπρηνισμός (δηλαδή, ο υπερβολικός πρηνισμός) μπορεί να συμβαίνει, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να διορθωθεί με θεραπεία και ειδικές ασκήσεις για το κάτω άκρο παρά με την επιλογή κάποιου παπουτσιού.
– Αποφύγετε παπούτσια με πολύ παχιές ενισχύσεις για απορρόφηση κραδασμών (cushioning). Παπούτσια με κάποιου βαθμού ενίσχυση μπορεί στην πραγματικότητα να ενθαρρύνουν τους δρομείς να υιοθετούν χειρότερα “βιομηχανικά” πρότυπα και να προσγειώνονται με μεγαλύτερη πρόσκρουση συγκριτικά με παπούτσια με λιγότερη ενίσχυση απορρόφησης κραδασμών.
– Αποφύγετε τις προσθήκες για έξτρα υποστήριξη της καμάρας ή τα “ορθωτικά” που πωλούν τα καταστήματα. Συχνά, είναι περιττά και η χρήση ορθωτικών πρέπει να θεωρείται μια “προσωρινή βοήθεια” (για έως 6 με 8 εβδομάδες) μέχρι την “ενδυνάμωση” του άκρου πόδα. Οι επαγγελματίες υγείας (ιατροί, φυσικοθεραπευτές, ποδίατροι-ποδολόγοι) μπορούν να σας βοηθήσουν (και να σας καθοδηγήσουν) με ειδικές ασκήσεις για το κάτω άκρο και τον άκρο πόδα, ώστε να μην χρειάζεστε υποστήριξη στην καμάρα σε καθημερινή βάση.
Καλή ανάγνωση!
Nikos Pilikas
@physiorunner Ευχαριστούμε για τις επιπλέον πληροφορίες, Ηλία! Όντως προς επίρρωσιν του κειμένου..! 🙂
Επιπλέον, αν κάποια στιγμή ρίξεις μια ματιά στα δύο άρθρα περί μινιμαλισμού και μαξιμαλισμού (το 3ο ετοιμάζεται…), φαίνεται ότι μάλλον έχει έρθει η ώρα να αναθεωρήσουμε πολλά πράγματα γύρω από το αντικείμενο, που έως τώρα αξιωματικά θεωρούντο δεδομένα.
big-blue
Πετάει το άρθρο σε συνδυασμό με τα σχόλια!
Nikos Pilikas
@big-blue Έτσι ακριβώς το θέλαμε, Ηλία. 🙂
Άρθρα που θα αποτελούν αφορμή για να ακολουθεί μια ωραία συζήτηση…
dimitrissss
Πρέπει να θηροκολληθεί έξω από γνωστά καταστήματα ως εξώδικο 😛
sotfireman
Κάτι τέτοια άρθρα μας βάζουν σε μπελάδες..άντε να πω στην γυναίκα τώρα οτι πρέπει να αλλάξω παπούτσια πάλι 😛
Κι εγώ είμαι σαν τον Νίκο,με πολύ έντονο υπερπρηνισμό και το παπούτσι που μου έχει κάτσει καλύτερα μέχρι τώρα είναι τα Brooks Transcend που παρόλο που μου τα έδειξαν σαν stability μάλλον είναι πιο ουδέτερα. Μετά από 700χλμ ποτέ δεν είχα ενοχλήσεις στο τέλος του τρεξίματος.
Nikos Pilikas
@sotiris Stability είναι το Transcend αλλά επειδή δεν έχει σκληρό κομμάτι αφρού, δεν το καταλαβαίνεις, Σωτήρη.
Sakis
Κατατοπιστικότατο άρθρο!
Rigelian
Ένα ακόμα εξαιρετικότατο άρθρο, σύντομο και to the point!
Έχω υπερπρηνισμό, αλλά από βλαισογωνία, με βολεύουν τελικά stability παπούτσια, αλλιώς η μισή φτέρνα, εσωτερικά, είναι στον αέρα…
@geopa
Τώρα “αξιόθηκα” να το διαβάσω, πολύ καλό!!!
tse89
Μπορεί να επαναφέρω το θέμα 3 χρονια μετά!!απλα εχω να κανω και γω την ερωτηση μου!!μετα απο 2 χρόνια με ultra boost δεν ειχα θέμα με το πατημα μου αλλα μιλαμε για πολύ χαλαρα τρεξίματα γυμναστηρίου κλπ!! Τον τελευταίο χρόνο ας πούμε τρεχω πιο εντατικά και εχω παρατηρήσει το εξής,οτι σε nike υπερπρυνίζω Στο αριστερό πόδι μόνο το ενιωθα και με τα lunarepic και περισσότερο με τα ηλήθια zoom fly sp!!
Τον τελευταίο καιρό τα sp μου προκαλούν ίσως ενοχλήσεις στο αριστερό ποδι επειδή το νιώθω ασταθες!! Τεσπα ειχα μια μικρή αποχή απο τα πολλα χλμ και ίσως το νιώθω περισσότερο τώρα!!
Amsterdam_1
καλησπέρα!!!! Ενδιαφέρομαι να ψάξω όχι απλά απ το ιντερνετ αλλά κάνοντας εφαρμογη στο πόδι επί τοπου, ψάχνοντας ένα καλό παπουτσι και κινούμενος στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.Θα με συμβουλεύατε να παω κάπου συγκεκριμένα ή ειναι διαφήμιση κάποια τέτοια αναφορά? Διαθέτω 150-180 ευρω για ενα καλο παπουτσι που θα με προστατευει κατά κύριο λόγο τώρα πια μετά τα 50….
Nikos Pilikas
@amsterdamakis Καλησπέρα! Κατ’ αρχάς το site δεν έχει κανένα εμπορικό ή διαφημιστικό όφελος, οπότε δεν δεσμεύεται από κανέναν και τίποτα. Οπότε μην ανησυχείς, μιλάμε όλοι ανοιχτά.
Δεν ξέρω να σε συμβουλέψω για Θεσσαλονίκη αλλά γενικότερα αν στο κατάστημα υπάρχει διάδρομος να τρέξεις έστω και λίγο το παπούτσι, θα έχεις πολύ καλύτερη εικόνα. Ίσως κάποια μέλη από Θεσσαλονίκη να μπορούν να βοηθησουν.
Amsterdam_1
Ευχαριστώ πολύ για την άμεση απάντηση…αν λοιπόν κάποιος απο θεσσαλονικη έχει άποψη για κάτι ενδιαφέρον …εδώ είμαστε…
Stelios
@amsterdamakis εφόσον θέλεις να κινηθείς κέντρο κάποιες επιλογές είναι. Zackret Τσιμισκή, Hall of brands Τσιμισκή, saucony Μητροπόλεως, skechers Τσιμισκή δίπλα από το Zackret, cosmossport, Αγ. Σοφίας στον πεζοδρομο, sport vision Τσιμισκή, performance store Ερμού, Mizuno στην Π. Π. Γερμανου.Από όλα αυτά διάδρομο θα βρεις στη saucony και στο Zackret, την πιο φιλική εξυπηρέτηση και εμπειρια σε δρόμικα είδη στο performance store. Και στη saucony είναι καλά τα παιδιά
αλλά προφανως πουλανε μόνο saucony.
Όλα αυτά είναι κοντα μεταξύ τους και μπορείς να κανεις την έρευνα σου με μια βόλτα.
Chris Rose
Amsterdam_1 Στο κέντρο υπάρχουν και μαγαζιά συγκεκριμένων εταιριών αν σε ενδιαφέρουν λ.χ. Τσιμισκή κοντά στην Αριστοτέλους η ADIDAS ή Τσιμισκή λίγο μετά την διαγώνιο η UNDER ARMOUR και λίγο πριν η SKECHERS και στην Μητροπόλεως η NEW BALANCE
Amsterdam_1
παιδιά νοιώθω υπόχρεος ,ευχαριστώ πολύ !!!!