Η μυοσκελετική δύναμη, η αντοχή και η καρδιοαναπνευστική ικανότητα, είναι προφανές ότι μειώνονται καθώς μεγαλώνουμε. Παρ’ όλα αυτά, η επιστήμη δεν έχει αποφανθεί με βεβαιότητα για το αν αυτή η “πτώση” οφείλεται σε εγγενή οργανικά αίτια ή σε αλλαγές στον τρόπο ζωής και άσκησης και σε τι ποσοστό.
Σε παλαιότερες έρευνες, βρέθηκε πως η εξασθένιση της μυικής δύναμης και της πρόσληψης οξυγόνου, σχετιζόμενη πάντα με την γήρανση, μπορεί να προληφθεί με την κατάλληλη διατροφή και άσκηση. Οι όποιες σχετικές μελέτες είναι αρκετά δύσκολο να διεξαχθούν, λόγω των υπολογιστικών δυσκολιών τέτοιων περιπτώσεων (“διαμήκεις μελέτες”) αλλά κυρίως, επειδή είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν άτομα τα οποία θα δεχθούν να “δεσμευτούν” σε μία σταθερή και σχεδόν ισόβια φυσική δραστηριότητα.
Ως εκ τούτου, η σχέση μεταξύ της μείωσης της φυσικής κατάστασης λόγω διακοπής της άσκησης και η επίδραση αποκλειστικά της γήρανσης, δεν έχει μελετηθεί παρά ελάχιστα.
Να σημειώσουμε ότι διαμήκης μελέτη είναι αυτή που εξετάζει τα ίδια δείγματα σε βάθος χρόνου, ενώ η εγκάρσια μελέτη συλλέγει στοιχεία σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Η συγκεκριμένη διαμήκης μελέτη είναι ίσως η μοναδική που συγκέντρωσε δεδομένα σε ελίτ δρομείς αντοχής, για περισσότερα από 40 χρόνια. Αξιολογήθηκαν η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου, η δρομική οικονομία και άλλοι σωματομετρικοί δείκτες σε 26 άνδρες αθλητές, μία εβδομάδα πριν την συμμετοχή τους στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968. Οι μετρήσεις επαναλήφθηκαν το 1993 και το 2013. Στο τέλος, συμμετείχαν στην έρευνα οι 22 από αυτούς, καθώς τρεις είχαν πεθάνει και ένας αρνήθηκε.
Όλοι οι συμμετέχοντες ασκούντο συστηματικά καθ’ όλο το μεγάλο αυτό διάστημα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες διατήρησαν ένα αρκετά υψηλό επίπεδο φυσικής κατάστασης, σε σχέση με την ηλικία τους, κατά την διάρκεια των 45 αυτών ετών.
Οι μέσοι μέγιστοι καρδιακοί παλμοί μετρήθηκαν στους 178bpm, 176bpm και 168bpm, το 1968, 1993 και 2013 αντίστοιχα.
Η μέση VO2max (mL·min-1·kg-1) ήταν 78, 57 και 42 κατά τις τρεις μετρήσεις. Να σημειώσουμε ότι στην συγκεκριμένη μέτρηση έγινε και μια αναγωγή λαμβάνοντας υπ’ όψιν το βάρος που είχαν οι αθλητές το 1968 και με αυτό το δεδομένο, η μέση VO2max θα ήταν 65 το 1993 και 47 το 2013
Η δε δρομική οικονομία (mL·kg-1·km-1) ήταν 196, 205 και 240 σε κάθε αντίστοιχη μέτρηση.
Όπως φαίνεται, το υψηλό επίπεδο φυσικής κατάστασης στη νεαρή ηλικία, εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό ένα εξίσου υψηλό επίπεδο και τα επόμενα χρόνια, πάντα με δεδομένη την αδιάλειπτη άσκηση.
Από τα παραπάνω μπορούν να προκύψουν πολλά συμπεράσματα. Το σημαντικότερο είναι πως η συστηματική σωματική άσκηση μπορεί να καθυστερήσει σε μεγάλο βαθμό την επερχόμενη απώλεια της φυσικής μας κατάστασης, αρκετά περισσότερο απ’ όσο πιστεύαμε έως τώρα.
Μπορεί οι συμμετάσχοντες στην συγκεκριμένη μελέτη να ήταν αθλητές πολύ υψηλού επιπέδου, αν όμως αναφερόμασταν σε μέσους αθλητές ή ερασιτέχνες αθλουμένους, είναι πολύ πιθανό το ποσοστό της μείωσης στους αντίστοιχους δείκτες να ήταν χαμηλότερο. Ο λόγος για κάτι τέτοιο είναι πως οι ελίτ έχουν πολύ υψηλό “σημείο εκκίνησης” στις αρχικές μετρήσεις και αναπόφευκτα μεγαλύτερη πτώση σε βάθος χρόνου.
*Η παραπάνω έρευνα έχει εγκριθεί προς δημοσίευση από το Medicine & Science in Sports & Exercise/American College of Sports Medicine, από τις 11/08/2017.
Το κείμενο του goRUN αποτελεί μια σύνοψη των ευρυμάτων της μελέτης. Μετά την επιμέλεια και δημοσίευσή της, θα επανέλθουμε εκτενέστερα.
Elite Distance Runners: A 45-Year Follow-Up
Sarah Everman, James W. Farris, R. Curtis Bay, and Jack T. Daniels
1. Kinesiology MS Program, College of Graduate Health Studies, A.T. Still University, Mesa, AZ
2. Physical Therapy, Arizona School of Health Sciences, A.T. Still University, Mesa, AZ
3. Interdisciplinary Health Sciences, A.T. Still University, Mesa, AZ
Dejan
Αν και μικρό, πολύ καλό άρθρο. Μακάρι να υπήρχε μία ανάλογη μελέτη για άτομα με μέση μέγιστη πρόσληψη.
Nikos Pilikas
@dejan Καλώς τον Γιάννη!
Φαντάζομαι πως είναι σχεδόν αδύνατο να πείσεις κάποιον να “δεσμευτεί” ότι θα ασκείται σχεδόν ισόβια.
Roberto4Carlos
Τελικά το σημαντικό είναι να παραμένει κανείς “ενεργός” καθ΄όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Και στο σώμα κάνει καλό και πνευματικώς προσφέρει πολλά οφέλη.
Περιόδους που περνάμε κατ΄εξακολούθηση στον καναπέ, με πολύ και ανθυγιεινό φαγητό, μπροστά στην τηλεόραση(ή κομπιούτερ, ή PlayStation ή ….) νομίζω είναι περίοδοι χαμένοι που μας κάνουν να νιώθουμε σαν ζωντανοί νεκροί. Οι περισσότεροι από μας τις έχουμε περάσει και τις περνάμε κατά διαστήματα αυτές τις καταστάσεις.
big-blue
Σωστός ο Ντέγιαν!
Εγώ αυτό ήθελα: ”Οι μέσοι μέγιστοι καρδιακοί παλμοί μετρήθηκαν στους 178bpm, 176bpm και 168bpm, το 1968, 1993 και 2013 αντίστοιχα.”
Σε 45 χρόνια έπεσαν μόνο 10 παλμούς:)
Nikos Pilikas
Για να έχουμε μια εικόνα του πόσο ασκούντο τα δείγματα της έρευνας, ενώ είχαν περάσει την ηλικία των 66 ετών:
Οι 4 πιο ενεργοί δήλωσαν πως γυμναζόντουσαν από 300 έως 600 λεπτά την εβδομάδα, καταγράφοντας μια VO2max 45-50.
Αντιθέτως, ένας άλλος συμμετάσχων που ασκείτο 60 λεπτά την εβδομάδα, κατέγραψε VO2max 32.
Sp4wN
Eπιτέλους Νικόλα και ένα άρθρο για εμάς της τρίτης ηλικίας 🙂
DIMITRIOS YMITTOS 55
πολύ ενδιαφέρον άρθρο. Συνεισφέρω την προσωπική μου εμπειρία, φέτος στα 62 βελτίωσα, έστω και λίγο, τη VO2max από όταν ήμουν 57 χρονών! Γυμνάζομαι περί τα 300 έως 350 λεπτά τη βδομάδα, σχεδόν όπως και πριν. Αρα, μπορεί να γίνει και στους ερασιτέχνες, η διατήρηση ή μικρός ρυθμός μείωσης του VO2 με την αύξηση της ηλικίας! Ελπιδοφόρο, ε?
Nikos Pilikas
@dimitrios21 Προφανώς παίζει ρόλο και το “σημείο εκκίνησης”, Δημήτρη.
Στην συγκεκριμένη έρευνα, η αρχικές μετρήσεις έγιναν όταν οι αθλητές ήταν στην καλύτερη δυνατή κατάστασή τους, οπότε λογικό να υπάρχει μία σχετικά μεγάλη πτώση. Αναπόφευκτο.
Εσύ πριν 5-6 χρόνια, έκανες κάποιο είδος άσκησης;
DIMITRIOS YMITTOS 55
Echetlos, άρχισα να τρέχω Μαραθώνιους το 2009, αν και γυμναζόμουν σε διάφορα αθλήματα, ερασιτεχνικά πάντα, από παιδί. Το 2012 που έκανα εργομέτρηση είχα ήδη τρέξει 3 Μαραθώνιους με καλύτερο 4 ώρες περίπου και γυμναζόμουν για τον 4ο. Τώρα, 2017, μετά από 5 χρόνια, έτρεξα άλλους 8, σύνολο 12 δηλαδή, οπότε έκανα και τη νέα εργομέτρηση. Πάω λοιπόν για τον 13ο, αν όλα πάνε καλά! Χαίρομαι που το σώμα μου ανταποκρίνεται καλά ακόμη, και ελπίζω να συνεχίσω να είμαι τυχερός αλλά και να παίρνω τις σωστές αποφάσεις, αντιλαμβανόμενος τα μηνύματα του σώματος και της ψυχής μου!
Nikos Pilikas
@dimitrios21 Άρα Δημήτρη, ο όγκος της άσκησής σου διαρκώς αυξανόταν όλα αυτά τα χρόνια (και κυρίως η ποιότητά της, υποθέτω).
Αν συνυπολογίσουμε και κάποια απώλεια βάρους, κάτι που επιδρά σημαντικά στην VO2max, μοιάζει λογικό το ότι δεν είδες μείωση σε αυτή την μέτρηση, παρά τα 5 επιπλέον έτη.
Να είσαι πάντα γερός και να το απολαμβάνεις! 🙂
DIMITRIOS YMITTOS 55
το βάρος μου είναι σταθερό. Πράγματι αυξήθηκε λίγο η ποιότητα και η ποσότητα της προπόνησης.
Ευχαριστώ πάντως, το ίδιο και για σένα και όλους μας, να ευχαριστιόμαστε αυτό που κάνουμε και να παραμένουμε γεροί και με ισορροπία στη ζωή μας!!!