Νέα ευρήματα σχετικά με τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα

Η χρήση των Μη Στεροειδών Αντιφλεγμονωδών Φαρμάκων (ΜΣΑΦ) γίνεται για την καταπολέμηση των φλεγμονών, ως γνωστόν. Σύμφωνα όμως με δύο νέες μελέτες, κατά την διαδικασία αυτήν, τα ΜΣΑΦ μπορεί να επιβαρύνουν τους νεφρούς σε περιπτώσεις παρατεταμένης άσκησης, όπως και να μειώσουν την ικανότητα των μυών για αποκατάσταση.

Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό αθλητών και αθλουμένων καταφεύγει συχνά και σχετικά αβίαστα στην χρήση αντιφλεγμονοδών, είτε για να ξεπεράσουν γρηγορότερα έναν τραυματισμό, είτε για να ανταπεξέλθουν με λιγότερο πόνο σε μία απαιτητική δραστηριότητα.
Έχει καταγραφεί ότι σχεδόν το 75% των μαραθωνοδρόμων και κυρίως, των υπερ-μαραθωνοδρόμων στις ΗΠΑ, χρησιμοποιούν ΜΣΑΦ πριν, κατά την διάρκεια ή μετά την προπόνηση ή τον αγώνα.

Εν τούτοις, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν ενδείξεις ότι τα ΜΣΑΦ δεν είναι όσο αποτελεσματικά πιστεύουν οι αθλητές. Κάποιες μελέτες έχουν δείξει ότι η χρήση τους δεν επιφέρει κάποια ουσιαστική διαφορά όσον αφορά την μυική κόπωση.
Επιπροσθέτως, θεωρείται πιθανό να είναι και επιβλαβή για τους νεφρούς των δρομέων αντοχής.

Τα αντιφλεγμονώδη δρουν αναστέλλοντας την παραγωγή των προσταγλανδινών από το σώμα, μιας ομάδας οξέων οι οποίες κανονικά συσσωρεύονται στην τραυματισμένη περιοχή και ωθούν τα αγγεία να διασταλούν, αυξάνοντας την ροή του αίματος στο συγκεκριμένο σημείο. Παράλληλα όμως, επιφέρουν πόνο και φλεγμονή.
Η λήψη ΜΣΑΦ λοιπόν, περιορίζει την φλεγμονή και την διαστολή των αγγείων.
Το αν αυτό συνιστάται σε άτομα που ασκούνται επί πολλές ώρες, δεν είναι σίγουρο παρ’ όλα αυτά.

Ο Δρ. Grant S. Lipman, καθηγητής Ιατρικής στο Stanford University και ιατρικός υπεύθυνος πολλών αγώνων υπεραπόστασης, διεξήγε μία σχετική έρευνα με 89 συμμετέχοντες, οι οποίοι έλαβαν μέρος σε διαφόρους πολυήμερους αγώνες ανά τον κόσμο. Κάθε τέσσερις ώρες, κατά την διάρκεια ενός κομματιού 80 χιλιομέτρων, κάποιοι από αυτούς ελάμβαναν ένα χάπι ibuprofen (ΜΣΑΦ) και κάποιοι ένα χάπι placebo.
Κατόπιν, αυτός και οι συνεργάτες του έπαιρναν αίμα από τους αγωνιζομένους και ήλεγχαν τα επίπεδα κρεατινίνης τους. Η κρεατινίνη είναι ένα υποπροιόν της διεργασίας φιλτραρίσματος του αίματος από τους νεφρούς και αν αυτός ο δείκτης είναι υψηλός σε ένα, κατά τ’ άλλα, υγιές άτομο, αποτελεί σημάδι οξείας νεφρικής βλάβης (γνωστή και ως οξεία νεφρική ανεπάρκεια).

Τα ευρήματα, τα οποία δημοσιεύτηκαν στο Emergency Medical Journal, έδειξαν ότι περίπου το 44% των δρομέων είχε υψηλά επίπεδα κρεατινίνης μετά τα 80 χιλιόμετρα, κάτι που ήταν ένδειξη οξείας νεφρικής βλάβης. Το θέμα είναι πως αυτές οι περιπτώσεις ήταν πιο πολλές και σοβαρότερες σε αυτούς που είχαν πάρει ibuprofen, 18% περισσότερο από αυτούς που είχαν πάρει το placebo.
Οι ερευνητές δεν παρακολούθησαν τους συμμετέχοντες κατά τις επόμενες ημέρες του αγώνα αλλά ο Lipman πιστεύει ότι η νεφρική λειτουργία θα είχε επανέλθει στο φυσιολογικό.

Η έρευνα δεν είχε ως σκοπό να διαπιστώσει αν το ΜΣΑΦ αύξανε τον κίνδυνο προβλημάτων στους νεφρούς αλλά ο Lipman υποπτεύεται πως, περιορίζοντας τις προσταγλανδίνες, περιοριζόταν και οι διαστολή των αγγείων και η ροή του αίματος προς τους νεφρούς, κάνοντας έτσι δυσκολότερη την διύλισή του.

Μία δεύτερη έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε τον περασμένο Μάιο στο Proceedings of the National Academy of Sciences, βρήκε πως η μείωση της παραγωγής των προσταγλανδινών αλλάζει τον τρόπο που ο οργανισμός αντιδρά στην εκτεταμένη κόπωση των μυών.

Οι ερευνητές του τμήματος Μικροβιολογίας του Stanford University, μελέτησαν τα μυικά κύτταρα και τον μυικό ιστό σε ποντίκια τα οποία είχαν υποστεί ελαφρείς μυικούς τραυματισμούς, ανάλογους αυτών που προκαλούνται στον άνθρωπο κατά μία επίπονη άσκηση.
Ο μυικός ιστός σύντομα άρχισε να γεμίζει με έναν συγκεκριμένο τύπο προσταγλανδινών, οι οποίες έδιναν το ερέθισμα στα βλαστοκύτταρα να αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται, δημιουργώντας νέα κύτταρα και τελικά να αποκαθίσταται η μυική βλάβη. Τα τεστ έδειξαν ότι ο επουλωμένος μυικός ιστός ήταν πιο ανθεκτικός από πριν.
Αυτή είναι άλλωστε και η διεργασία που επιτελείται όταν γυμναζόμαστε.

Ακολούθως, όταν οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αντιφλεγμονώδη, μειώνοντας την παραγωγή προσταγλανδινών, βρέθηκε πως λιγότερα βλαστοκύτταρα ήταν ενεργά, λιγότερα νέα κύτταρα παρήχθησαν και τελικά, μετά την αποκατάσταση του τραυματισμού, ο μυικός ιστός δεν ήταν τόσο ανθεκτικός και εύκαμπτος όσο στην περίπτωση που δεν είχαν χορηγηθεί αντιφλεγμονώδη.

“Φυσικά και δεν είμαστε ποντίκια, όμως τα ευρήματα δείχνουν ότι και στους ανθρωπίνους οργανισμούς, τα MΣΑΦ εξασθενούν την ικανότητα των μυών να αναπαράγονται κυτταρικά και να δυναμώνουν”, λέει η Helen Blau, επιτηρήτρια του πειράματος και διευθύντρια του Baxter Laboratory for Stem Cell Biology του Stanford.
“Υπάρχει λόγος για την δημιουργία φλεγμονών στο σώμα μετά την άσκηση, είναι μέρος της διαδικασίας ανάπλασης και όχι κάτι κακό. Στην πραγματικότητα, σε κυτταρικό επίπεδο, φαίνεται ότι χωρίς πόνο δεν υπάρχει βελτίωση (no pain, no gain)”, καταλήγει.