Οι Jens Jakob Andersen (καθηγητής Στατιστικής στο Copenhagen Business School) και Ivanka Andreeva Nikolova (Ph.D. στην Μαθηματική Ανάλυση) έκαναν μία στατιστική ανάλυση, η μεγαλύτερη στο είδος της, εξετάζοντας τα δεδομένα 24.763.389 τερματιζόντων σε αγώνες από 5Κ έως και μαραθώνιο στις ΗΠΑ, την περίοδο 1996 – 2016.
Εξετάστηκαν μόνο οι αγώνες με περισσότερους από 2.000 τερματίσαντες, ενώ οι elite Αμερικανοί αθλητές δεν περιελήφθησαν στην έρευνα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο μέσος όρος των Αμερικανών ερασιτεχνών δρομέων γίνεται όλο και πιο αργός. Να σημειώσουμε ότι ακριβώς το αντίθετο ισχύει για τους κορυφαίους επαγγελματίες αθλητές, όπως είναι λογικό.
Το ακόλουθο γράφημα συνοψίζει τα αποτελέσματα των μαραθωνίων. Ο κάθετος άξονας δείχνει τον μέσο χρόνο τερματισμού και ο οριζόντιος τις χρονολογίες. Τα τέσσερα τελευταία έτη κατεγράφησαν οι χειρότερες επιδόσεις.
Επίσης, το ίδιο αναλογικά συμβαίνει και με τις τρεις άλλες αποστάσεις (5Κ, 10Κ, 21.1Κ), όπως μπορείτε να δείτε στο τέλος του άρθρου.
.
Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες;
Το ποσοστό των γυναικών που συμμετέχουν αυξάνεται. Καθώς οι γυναίκες είναι κατά βάση πιο αργές από τους άνδρες, ο μεικτός μέσος χρόνος τερματισμού αναπόφευκτα επηρεάζεται, όσες περισσότερες συμμετέχουν σε αγώνες δρόμου. Εν τούτοις, αναλύοντας τα στοιχεία κατά φύλο, το αξιοσημείωτο είναι πως η επίδραση στις συνολικές επιδόσεις από την αύξηση του πλήθους των γυναικών, είναι μικρότερη (46%) από την επίδραση που έχει το γεγονός πως μειώνεται η ταχύτητα στους άνδρες δρομείς (54%). Δηλαδή, οι άνδρες γίνονται πιο αργοί με γρηγορότερο ρυθμό απ’ όσο οι γυναίκες περισσότερες. Συνεπώς, δεν μπορούμε να αναζητήσουμε στο ολοένα αυξανόμενο πλήθος των γυναικών την αιτία για τις χειρότερες επιδόσεις.
Συμμετέχοντες με ελλιπές επίπεδο φυσικής κατάστασης, οι οποίοι περπατούν στους αγώνες. Υποθέτοντας πως η μέση ταχύτητα περπατήματος είναι περίπου 5χλμ/ώρα, οι Anderson και Nikolova βρήκαν πως σε όλες τις αποστάσεις, το ποσοστό των συμμετεχόντων που τερμάτισαν με ρυθμό περπατήματος, παραμένει σταθερό όλα τα χρόνια. Επομένως, ούτε σε αυτό μπορούμε να αποδώσουμε το φαινόμενο των αργών τερματισμών.
Οι αργοί δρομείς γίνονται ακόμη πιο αργοί. Οι Anderson και Nikolova εξέτασαν τους μέσους χρόνους τερματισμού ανά 100η, 1.000η, 2.000η και 5.000η θέση, ώστε να δουν αν οι αργότεροι δρομείς γινόντουσαν ακόμη πιο αργοί. Τα στοιχεία έδειξαν ότι όντως κάτι τέτοιο συμβαίνει, όχι όμως σε τέτοιο βαθμό που να δικαιολογεί την πτώση στις επιδόσεις.
Άνδρες δρομείς Γυναίκες δρομείς
Συνεπώς, ποιος είναι τελικά ο λόγος που οι χρόνοι τερματισμού γίνονται όλο και πιο αργοί;
Κατ’ αρχάς, πρέπει να επισημάνουμε ότι το φαινόμενο αυτό συναντάται και εκτός ΗΠΑ, απλά οι αναλύσεις και τα δείγματα στις σχετικές έρευνες δεν είναι τόσο εκτενή.
Αναμφισβήτητα, τα τελευταία χρόνια το πλήθος των ανθρώπων που ασχολούνται με το τρέξιμο έχει αυξηθεί ραγδαία διεθνώς. Συνήθως κάποιος ξεκινάει την ενασχόλησή του με αυτό για λόγους υγείας, αδυνατίσματος, διακοπής του καπνίσματος και γενικότερα θέλοντας να κάνει μία είδους στροφή στην μέχρι τότε ζωή του. Είναι άλλωστε το απλούστερο και ευκολότερο είδος άσκησης που μπορεί να επιλέξει.
Σε σχετικά σύντομο διάστημα, ο αρχάριος βελτιώνεται και είναι πλέον σε θέση να τρέξει αποστάσεις που μέχρι πριν λίγο καιρό φάνταζαν απρόσιτες. Θεωρεί πλέον τον εαυτό του “δρομέα” και όχι απλά “ασκούμενο”. Και καλά κάνει, βεβαίως.
Καλώς ή κακώς, ο μαραθώνιος θεωρείται η κορωνίδα του τρεξίματος, ιδίως στα μάτια των νέων δρομέων. Πολλές φορές λοιπόν, ο ενθουσιασμός και η ανυπομονησία τους να περάσουν την αψίδα του τερματισμού στην συγκεκριμένη απόσταση, τους κάνει να “προσπερνούν” τα ενδιάμεσα επίπεδα προπόνησης και σωματικών διεργασιών που απαιτούνται. Αναπόφευκτα, αυτή η έλλειψη υποδομής συνεπάγεται και αργούς χρόνους τερματισμού.
Παλαιότερα, οι ερασιτέχνες που συμμετείχαν σε έναν μαραθώνιο (αλλά και στις μικρότερες αποστάσεις) ήταν ως επί το πλείστον, ή παλαιοί αθλητές του στίβου ή δρομείς που κουβαλούσαν πολλά χρόνια συστηματικής ενασχόλησης με το σπορ. Η εξάπλωση κι η “μαζικοποίηση” όμως του τρεξίματος, φέρνει διαρκώς καινούργιους ανθρώπους στον χώρο, πολλοί από τους οποίους δεν είναι ακόμη σωματικά έτοιμοι για πολύ μεγάλες αποστάσεις. Επίσης, καθώς το άθλημα είναι φαινομενικά απλό και δεν ενέχει μεγάλους κινδύνους τραυματισμών, βλέπουμε να ασχολούνται με αυτό και άτομα μεγαλυτέρων ηλικιών, χωρίς πολλές φορές να υπάρχει το όποιο αθλητικό υπόβαθρο.
Προς αποφυγή παρεξηγήσεως, σε κάθε περίπτωση η ενασχόληση με τον αθλητισμό είναι ωφέλιμη, τόσο για το ίδιο το άτομο όσο και για την κοινωνία ευρύτερα. Οπότε, ακόμη κι αν οι δρομείς γίνονται όλο και πιο αργοί, ο συνολικός θετικός αντίκτυπος είναι αναμφισβήτητος σε όλα τα επίπεδα. Η μόνη επισήμανση θα ήταν να ήμασταν λίγο πιο προσεκτικοί και συνετοί στην επιλογή των στόχων μας και να μην βιαζόμαστε. Κι αυτό δεν έχει να κάνει με τις επιδόσεις αλλά με την υγεία μας και το να μπορούμε να τρέχουμε χωρίς τραυματισμούς.
Πλήρη στατιστικά στοιχεία για τον Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας, μπορείτε να βρείτε εδώ.
