Είναι πλέον βιβλιογραφικά και ερευνητικά γνωστό πως η συμμετοχή σε αθλητικά γεγονότα παρατεταμένης διαρκείας προκαλεί στο σώμα τεράστια ψυχοσωματική καταπόνηση (Olah et al., 2015). Συγκεκριμένα, έχει βρεθεί πως η εξοντωτική άσκηση έχει σημαντικά επιβαρυντική επίδραση στους μύες και την ανοσολογική απαντητικότητα του οργανισμού. Αθλητές που λαμβάνουν μέρος σε υπερμαραθωνίους τερματίζουν ή εγκαταλείπουν εξασθενημένοι, σχεδόν άρρωστοι, με κατεστραμμένο μυικό ιστό, επιρρεπείς και ευάλωτοι σε ιώσεις και με χρόνο αποκατάστασης πολλώς ημερών (Kupchak et al., 2015).
Τι έιναι όμως αυτό που οδηγεί όλο και περισσότερους δρομείς σε αυτή την υπέρβαση και την παραφύσιν προσπάθεια?
Η κοινότυπη απάντηση είναι αυτή που λέει ότι το άτομο έλκεται από την αίσθηση πως σπρώχνεται στα όριά του και έτσι νοιώθει ικανός και γεμάτος. Επιτυγχάνει σε ένα τομέα και πιθανά εξισσοροπεί την απώλεια που έχει σε άλλους τομείς της ζωής του. Αν το τραβήξουμε από τα μαλλιά, προσεγγίζει την θεωρία της υπεραναπλήρωσης του Άντλερ, την οποία όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να βρει στην παρακάτω βιβλιογραφία.
Μια άλλη άποψη έχει να κάνει με το αίσθημα του ανικανοποίητου. Την αίσθηση πως ό,τι και να καταφέρω θέλω ακόμα κάτι παραπάνω, κάτι πιο μοναδικό. Ετσι ξεκινάω με τα 5 χλμ, καταλήγω στον μαραθώνιο αλλά νοιώθω πως δεν έχω πετύχει αρκετά. Ετσι δοκιμάζω ενα 70αρι και πάει λέγοντας. Είναι οι άνθρωποι που βαριούνται εύκολα και θέλουν να δοκιμάσουν τα άκρα.
Επίσης, σε πιο βιολογική βάση αυτή η προσέγγιση έχει να κάνει με την αίσθηση της εξάρτησης. Με την έννοια πως η συνεχής αυτή ενασχόληση σε πολύωρες προπονήσεις, οργάνωση αγώνα ,ταξίδια κτλ, δημιουργεί μια συναισθηματική εξάρτηση καθώς και βιολογική, με την έκριση ενδορφινών που είναι γνωστο πως εκλύονται κατά την άσκηση ( Weinstein, 2014).
Σε κοινό παρονομαστή με τα ανωτέρω, να προσθέσουμε και την πρόσφατη έρευνα που αμφισβητεί την αίσθηση της “ροής” (έχουμε μιλήσει γι’ αυτήν) κατά την διάρκεια της άσκησης. Η συγκεκριμένη έρευνα αναφέρει πως η αίσθηση της ικανοποίησης και της ροής μετά την μια ώρα τρεξίματος αρχίζει να μειώνεται και ειδικά μετά τις 6 ώρες μειώνεται δραματικά (έχω προσωπική πείρα…), σε σημείο που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί η παραμονή των αθλητών υπεραποστάσεων σε διαδρομές μαμούθ (Wollseiffen et. al, 2016). Λοιπόν; Γιατί τρέχουν μερόνυχτα; Μάλλον κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά…
Με λίγα λόγια, από όλα τα παραπάνω συμπεραίνουμε πως η συμμετοχή σε έναν αγώνα υπεραπόστασης δεν μπορεί να αποδοθεί σε συγκεκριμένα κίνητρα, ατομικά χαρακτηριστικά ή ψυχολογικές αποδόσεις. Το σίγουρο είναι πως αποτελεί μια προσπάθεια που έχει επενδυθεί πολύς χρόνος και σωματικός κόπος και έτσι πρέπει να προσεγγίζεται. Εξάλλου ο Καζαντζάκης έλεγε «Φτάσε εκεί που δεν μπορείς…»
Και οι ούλτρας αυτό κάνουν…
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Άλφρεντ Άντλερ: Το νόημα της ζωής, εκδόσεις Επίκουρος, Αθήνα
Kupchak, B. R., Kraemer, W. J., Hoffman, M. D., Phinney, S. D., & Volek, J. S. (2014). The Impact of an Ultramarathon on Hormonal and Biochemical Parameters in Men. Wilderness & Environmental Medicine. doi:10.1016/j.wem.2014.03.013
Oláh A, Németh B, Mátyás C2, Horváth E, Hidi L Birtalan E, Kellermayer D, Ruppert M, Merkely G, Szabó G4, Merkely B2, Radovits. (2015). Cardiac effects of acute exhaustive exercise in a rat model. PLoS One. 2015 Nov 5;10(11):e0141780. doi: 10.1371/journal.pone.0141780. eCollection 2015.
Weinstein A, Weinstein Y . (2015). Exercise addiction- diagnosis, bio-psychological mechanisms and treatment issues. Curr Pharm Des. 2014;20(25):4062-9
Wollseiffen , Schneider , Martin L, Kerhervé H, Klein .(2015). The effect of 6 h of running on brain activity, mood, and cognitive performance. Exp Brain Res. 2016 Jul;234(7):1829-36. doi: 10.1007/s00221-016-4587-7. Epub 2016 Feb 18.
