Δρομείς που αγαπήσαμε: Tegla Loroupe, από αστέρι του μαραθωνίου, πρωταθλήτρια της ειρήνης!

Γεννήθηκε στις 9 Μαίου 1973.

H Tegla Loroupe είναι ένα πρότυπο της πραγματικής ζωής. Με τα κατορθώματά της στο δρόμο αλλά και το απίστευτο ανθρωπιστικό έργο της, είναι ένας πραγματικός πρεσβευτής για τη χώρα της τον αθλητισμό αλλά και την ανθρωπότητα ως σύνολο.

Γεννήθηκε στο χωριό Kapsait της Δυτικής Pokot District της Κένυας, κάπου 600 χλμ βόρεια από το Ναιρόμπι και μεγάλωσε με 24 αδέλφια (η  φυλή της είναι πολυγαμική και ο πατέρας της είχε 4 γυναίκες!). Έζησε τα παιδικά  της χρονια βόσκοντας βοοειδή και φροντίζοντας τα μικρότερα αδέλφια της.
Ήταν στην ηλικία των επτά, όταν άρχισε να πηγαίνει στο σχολείο και έγινε αμέσως εμφανές το ταλέντο της. Έκανε μία διαδρομή 20 χιλιομέτρων, πήγαινε – έλα, χωρίς παπούτσια μάλιστα!

Στους ενδοσχολικούς διαγωνισμούς ήταν που άρχισαν να φαίνονται οι πραγματικές δυνατότητές της. Αγώνες στα 800 μέτρα και 1500 μέτρα, καθε Παρασκευή, με μαθητές από κάθε τάξη του σχολείου να ανταγωνίζονται μεταξύ τους.
Το σχολείο της Loroupe ήταν ένα από τα καλύτερα. Ακόμα όμως και εναντία στους μεγαλύτερους μαθητές, η Loroupe αποδείχθηκε ένα πραγματικό ταλέντο. Δυστυχώς γι’ αυτήν, έλαβε μικρή υποστήριξη από την κοινότητα της. Ως γυναίκα, και σχετικά μικρή, μικρόσωμη και εύθραυστη, δεν κρίθηκε κατάλληλη για να είναι ένας δρομέας.

Αλλά η Tegla ήταν αποφασισμένη να ακολουθήσει μια καριέρα στον αθλητισμό.
«Πέρασα μέσα από κακουχίες στην κοινότητά μου αλλά σκεφτόμουν ότι τώρα είναι η ευκαιρία μου να περάσουμε από την κοινότητα σε εθνικό επίπεδο, μέσω της Εθνικής Ομοσπονδίας μας», είπε. «Θα καταλάβουνε περισσότερα για τον αθλητισμό εάν τα καταφέρω, σκεφτόμουν. Δεν ήμουν σε θέση να διαμαρτυρηθώ στην κοινότητά μου, γιατί για τα κορίτσια ήταν ακόμα και αυτό επικίνδυνο”.
“Πιστεύω πως έχω κάτι το ιδιαίτερο και θα συνεχίσω τα αθλήματα όπως οι άνδρες από οποιαδήποτε άλλη κοινότητα. Θα αγωνίζομαι και μπορω να τους δείξω ότι δεν είμαι ένας λιποτάκτης. Είμαι “λίγη” στο σώμα, αλλά κι εγώ μπορω να αγωνιστώ και δεν τα παρατάω.
Έτσι, ξεκίνησα τον αγώνα μου. “

Παρά το πόλεμο που δέχθηκε από την κοινότητα της, πάντα δηλώνει περήφανη για την καταγωγή της.

Παρά τις δυσκολίες στο παρελθόν της, η Loroupe δεν κατηγορεί κανέναν.
Θα την ακούσετε να λέει ότι δεν ντρέπεται για την κοινότητα που μεγάλωσε, ότι μερικές φορές τα μέσα ενημέρωσης μπορούν να απεικονίσουν τα πράγματα με έναν εντελώς στρεβλό τρόπο τρόπο. Δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος για την Loroupe να δείξει στην Κένυα και στον υπόλοιπο κόσμο ότι ήταν ένα ταλέντο που αξίζει.

Μετά τη νίκη της σε έναν διάσημο τοπικό αγώνα το 1988, ξυπόλητη και σε αυτόν, κέρδισε την προσοχή της ομοσπονδίας Στίβου της Κένυας. Κέρδισε το πρώτο της ζευγάρι παπούτσια για τρέξιμο το επόμενο έτος και άρχισε την διεθνή καριέρα της. Ο πρώτος μεγάλος αγώνας της ήρθε το 1989, όταν επελέχθη για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ανωμάλου( IAAF). Ήρθε 29η, κερδίζοντας παγκόσμια αναγνώριση. Το 1990 αγωνίστηκε και πάλι στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Cross Country της IAAF, τερματίζοντας 16η.

Από εδώ και πέρα η διεθνή καριέρα της Loroupe απογειώνεται.
Το 1994 κέρδισε τους Αγώνες Καλής Θέλησης στα 10.000 μέτρα, ξυπόλυτη. Πήρε επίσης μέρος στον πρώτο της σημαντικό μαραθώνιο, αυτόν της Νέας Υόρκης. Εναντίον των καλύτερων αθλητριών του κόσμου, η Loroupe κέρδισε και έγινε η πρώτη γυναίκα από την Αφρική που κερδίζει στη Νέα Υόρκη, αλλά και έναν από τους major- marathons!

Ενώ τερματίζει το 1994 στην Νέα Υόρκη! Η πρώτη Αφρικανή που κερδίζει τον Μαραθώνιο της ΝΥ.

“Νομίζω ότι νίκη αυτή έδωσε υπερηφάνεια στις γυναίκες σε όλο τον κόσμο”, λἐει για τη νίκη της στη Νέα Υόρκη. “Όταν κέρδισα υπήρχαν τόσες πολλές γυναίκες που μου έλεγαν, «Tegla γνωρίζουμε τον αγώνα σου, το βλέπουμε στην πραγματική μας ζωή. Γι’ αυτό άνοιξε τον τρόπο σκέψης των γυναικών σε όλο τον κόσμο. Οι γυναίκες έχουμε σκληρή ζωή. Έτσι μπορούμε να αγωνίστούμε σε κάθε τομέα για να κάνουμε  τη διαφορά στη ζωή μας.

“Μετά τη Νέα Υόρκη, χιλιάδες άνθρωποι με ακολούθησαν, δεν ήμουν η μόνη που “έσπρωχνε  τον τοίχο”. Ήμουν στην ευχάριστη θέση να είμαι ένα πρότυπο για αυτούς. Ακόμα και όταν έκλαιγα στις ομοσπονδίες μας, που με αφήναν πίσω,  μπορούσα να πω ότι τα δάκρυα μου δεν ήταν για το τίποτα. “

Κέρδισε στη Νέα Υόρκη και πάλι το 1995 και τερμάτισε τρίτη το 1998.

Τα επιτεύγματά της στα μέσα έως και τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000 είναι αρκετά:
Κερδισε το χάλκινο μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της IAAF το 1995 και το 1999 στα 10.000 μ.
Πήρε χρυσό τρεις φορές στη σειρά στον ημιμαραθώνιο, 1997, 1998 και 1999.
Κέρδισε τον μαραθώνιο στο Ρότερνταμ την ίδια χρονιά, το μαραθώνιο του Βερολίνου το 1999 και τερμάτισε δεύτερη εκεί το 2001, όπως και  δεύτερη το 1999 στο μαραθώνιο της Οσάκα.

Το 2000 στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Σίδνεϊ,  ήταν το φαβορί για να κερδίσει το χρυσό στο μαραθώνιο και τα 10.000μ αλλά υπέστη  τρόφικη δηλητηρίαση το βράδυ πριν τον πρώτο αγώνα. Παρ ‘όλα αυτά, πήγε στη γραμμή εκκίνησης και στους 2 αγώνες, τερματίζοντας 13η στο μαραθώνιο και πέμπτη στα 10.000 την επόμενη ημέρα. Ήταν ξυπόλυτη και στους 2 αγώνες.
Η επιτυχία της συνεχίστηκε το 2000 με τη νίκη στο Μαραθώνιο του Λονδίνου και της Ρώμης . Κέρδισε επίσης το μαραθώνιο της Λωζάνης  το 2002, της Κολωνίας το 2003 και της Λειψίας το 2004.
Αγωνίστηκε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο Ελσίνκι της Φινλανδίας το 2005, αλλά τερμάτισε 40η στον μαραθώνιο.
Επανήλθε στο Χονγκ Κονγκ στον ημιαραθώνιο τον Φεβρουάριο του 2006, όπου πήρε το χρυσό. Την ίδια χρονιά τερμάτισε πέμπτη στο Μαραθώνιο του Ρότερνταμ και  δεύτερη στο Μαραθώνιο της Βενετίας. Το 2007 συμμετείχε ξανά στη Νέα Υόρκη, τερματίζοντας όγδοη.

Η κληρονομιά της παραμένει ακόμα καθώς κατέχει ακόμα και σήμερα τα παγκόσμια ρεκόρ στα 20, 25 και 30 χιλιομέτρα, έχοντας σημειώσει  και παγκόσμιο ρεκόρ στον μαραθώνιο με 2:20:43, στο Βερολίνο το 1999. Έσπασε δύο χρόνια αργότερα, από τη γιαπωνέζα Ναόκο Takahashi πάλι στο Βερολίνο με 2:19:46.

Είχε επίσης το παγκόσμιο ρεκόρ για τρέξιμο 1 ώρας σε στάδιο, με 18,340m στο Borgholzhausen της Γερμανίας αλλά το ρεκόρ αυτό έσπασε από την Dire Tune της Αιθιοπίας δέκα χρόνια αργότερα, το 2008.

Εκτός από την καριέρας της στο τρέξιμο, Loroupe έχει δώσει πολλά πίσω στην κοινότητα της μέσα από μια σειρά από ανθρωπιστικές προσπάθειες. Ως η πιο επιτυχημένη αθλήτρια από μια περιοχή σύγκρουσεων της Κένυας, η Loroupe συχνά έρχεται στην επικαιρότητα σε περιόδους κρίσης.
«Όταν ήμουν στην Ευρώπη, συνειδητοποίησα πως όταν υπάρχει μια κρίση ψάχνουν πάντα για τα γνωστά ονόματα”, εξηγεί. “Έτσι αντιλαμβάνομαι ότι έχω κάτι ιδιαίτερο που θέλουν να πάρουν από μένα κι αυτό εγώ το μεταφέρω πίσω στην κοινότητά μου ως βοήθεια ».

Σε αυτό το πνεύμα, ίδρυσε το Tegla Loroupe Peace Foundation το 2003.
Η αποστολή του Ιδρύματος είναι “να βελτιωθεί η οικοδόμηση της ειρήνης, τα προς το ζην και η υγεία των φτωχών ανθρώπων που επηρεάζονται από τις συγκρούσεις και τις εμφύλιες διαμάχες στον κόσμο”.

Δημιουργήθηκε σε μια προσπάθεια να φέρει σε επαφή αντιμαχόμενες φυλές και θρησκείες εντός της Κένυας και της Ουγκάντας και να βοηθήσει τις ζωές των ανθρώπων που υποφέρουν, όπως ακριβώς κάποτε και η Loroupe .
«Οι άνθρωποι δεν θέλουν την αστυνομία, δεν θέλουν τους πολιτικούς. Εδώ όμως πραγματικά γνωρίζουν ότι η Tegla είναι πίσω από αυτό και είναι ο λόγος που στηρίζουν αυτή την πρωτοβουλία μου».
“Ξέρουν ότι θα μπορούσαμε να έχουμε μείνει στην Ευρώπη και να βοηθάμε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο. Είχα όλα όσα θα μπορούσαν  να με πάρουν μακριά από το σπίτι μου αλλά επέστρεψα για όλους αυτούς εδώ. Και το ξέρουν. Χρειάζονται κάποιον για να ακούσει τα ζητήματά τους. Οι άνθρωποι αγωνίζονται επειδή δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, έτσι ώστε να έχουν ένα μέσο για να πάλεψουν και  να επιβιώσουν.”

Το 2003 ιδρύθηκε το Tegla Loroupe Peace Foundation σε μια προσπάθεια να φέρει ειρήνη στις κοινότητες της Kenya, της Uganda και του Sudan.

Το  Ίδρυμα Tegla Loroupe έφερε άμεσα απτά αποτελέσματα .
Σε μια εκδήλωση το 2003, ο Πρόεδρος της Ουγκάντας Yoweri Museveni έστειλε έναν  Υπουργό του  να συμμετάσχει. Αυτό, σύμφωνα με την Loroupe, δεν είχε ποτέ συμβεί στο παρελθόν. Στη συνέχεια επισκέφθηκε το Κοινοβούλιο της Ουγκάντα για να μιλήσει με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής εκεί, ελπίζοντας να ανοίξουν τα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών και να δημιουργήσει ειρήνη εκεί που δεν υπήρχε. Αυτό ήταν ένα βασικό θέμα της Loroupe μέσω του Ιδρύματος της: να φέρει την ειρήνη και την αρμονία στις κοινότητες και τις διασυνοριακές περιοχές.

Με τη δημιουργία του Ιδρύματος, ήρθε και η δημιουργία μιας ετήσιας σειράς  Μαραθώνιων Ειρήνης, με το όνομα “Ειρήνη μέσω του Αθλητισμού».
Στους αγώνες αυτούς, Πρωθυπουργοί, Πρόεδροι, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και πρεσβευτές, τρέχουν μαζί με πολεμιστές από αντιμαχόμενες φυλές, σε μια προσπάθεια να έρθουν αυτές τις κοινότητες κοντά, να ανοιχτούν δίαυλοι επικοινωνίας και να επέλθει ένα τέλος στη σύγκρουση.

Το ανθρωπιστικό έργο της Loroupe είχε αναγνωριστεί διεθνώς το Φεβρουάριο του 2007, όταν ονομάστηκε “Πρέσβειρα της Oxfam” για τον Αθλητισμό και την Ειρήνη στο Νταρφούρ. Αυτό ήρθε μόλις λίγους μήνες αφότου είχε ταξίδεψει με τον George Clooney και  τον Don Cheadle στο Πεκίνο, το Κάιρο, και τη Νέα Υόρκη σε μια διπλωματική αποστολή για ένα τέλος στη βία στο Νταρφούρ.

Κέρδισε το βραβείο ” Community Hero» στο 2007 από την Κένυα σαν  Αθλητική Προσωπικότητα της Χρονιάς.

« Δεν φοβάμαι να πάω στους ανθρώπους. Δεν είμαι ντροπιασμένη. Είμαι σε θέση να τους πω ότι ήμουν σαν εσάς, και ποτέ να μην τα παρατήσουμε. Μπορώ να μιλήσω στα μικρά παιδιά, μπορώ να μιλήσω με τους ηγέτες.

Καθώς η Αφρική έχει προχωρήσει στον αθλητισμό, η Loroupe θα ήθελε να δει περισσότερους από αυτούς τους πετυχήμενους αθλητές να θυμούνται τις ρίζες τους.
«Έχουμε τους ήρωες μας, οι οποίοι ξεχνούν το σπίτι τους », λέει. “Χθες που ήταν φτωχοί και σήμερα είναι πλούσιοι. Τι σε κάνει να ξεχνάς από πού έρχεσαι; Πήγαινε και στήριξε τους ανθρώπους εκεί πέρα, γίνε το πρόσωπο αυτών των ανθρώπων.”

Κι αυτή η βοήθεια δεν είναι απλώς και μόνο τροφή, νερό ή χρηματοδότηση. Φυσικά αυτά είναι απαραίτητα αλλά η εκπαίδευση είναι επίσης κάτι σημαντικό και λείπει από πολλές κοινότητες.
Δεν είναι μόνο ότι η εκπαίδευση είναι απαραίτητη για την ανατροφή τους, είναι και για κάθε φιλοδοξία τους, ακόμα και αθλητική.

Υπολογίζεται ότι περίπου 36 Κένυατες/σες αθλητές απέτυχαν σε ντόπινγκ κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών.
Η τελευταία υπόθεση που αφορά την δύο φορές νικήτρια στον μαραθώνιο της Βοστώνης, Rita Jeptoo, σκόρπισε ένα  κύμα πανικού στην Κένυα.
Αλλά με τόσους πολλούς θετικούς για τις απαγορευμένες ουσίες, ποιος φταίει; Οι αθλητές ή οι προοπονητές και η Ομοσπονδία;

Η απάντηση, σύμφωνα με την Loroupe, είναι οι ξένοι προπονητές. Προπονητές ή μάνατζερς από τον δυτικό κόσμο, οι οποίοι βλέπουν τους νέους, συχνά αφελείς, Κενυἀτες αθλητές ως πηγή εισοδήματος. Βλέπουν ένα έθνος γεμάτο φυσικούς δρομείς και θέλουν να κάνουν ένα γρήγορο κέρδος.

“Είναι ντροπή για τη χώρα,” εξηγεί. “Και επίσης για τον αθλητή μας που είναι αφελής. Δεν ξέρω πολλά για το θέμα των αναβολικών. Εσείς οι άνθρωποι από τον δυτικό κόσμο ξέρετε, ακόμη και τα μικρά παιδιά ξέρουν τι συμβαίνει. Μερικοί από εμάς όμως δεν γνωρίζουμε τίποτα γι αυτό. Και τα παιδιά μας γίνονται εύκολα θύματα, λόγω των αλλοδαπών που βλέπουν τους αθλητές από την Κένυα ως πηγή εισοδήματος”. “Πρέπει να κόψουμε τις ρίζες. Οι αθλητές δεν πρέπει να αφήνονται μόνοι τους, δεν πρέπει να ακολουθουν μάνατζερς. Είτε πρόκειται για Ευρώπη, Αμερική ή Αφρική, αυτοί οι εγκληματίες εξακολουθούν να κινούνται ελεύθερα. Και ο αθλητισμός πρέπει να ελευθερωθεί από αυτούς”.

Ένα πράγμα που σίγουρα θα βοηθήσει αυτούς τους αθλητές είναι η εκπαίδευση. Διδασκοντάς τους τι είναι σωστό και τι δεν είναι, διδάσκοντάς τους να αναζητούν τι είναι αυτό που τους βάζουν στον οργανισμό τους.
Αυτό δεν είναι απλά δουλειά της Αφρικής, ωστόσο. Αυτό δεν είναι απλά δουλειά για οργανισμούς όπως το Ίδρυμα Tegla Loroupe. Αυτό είναι μια αποστολή για όλους. Αθλητές, προπονητές και πρότυπα προς μίμηση, από όλες τις περιοχές του αθλητισμού πρέπει να έρθουν μαζί για να μπει ένα τέλος στην εγκληματική αυτή συμπεριφορά και να διασφάλισει την ελεύθερη συναναστροφή αθλητών σε όλες τις περιοχές του κόσμου.

Αυτός είναι ο στόχος της Loroupe.
Ως μέλος των “Πρωταθλητών για την Ειρήνη”, μια ομάδα από 54 διάσημους αθλητές, “δεσμευμένους” να υπηρετούν την ειρήνη στον κόσμο μέσω του αθλητισμού, η Κενυάτισσα θέλει να φέρει την ειρήνη στην κοινότητα της, την ήπειρο και τον πλανήτη της.
Θα τα καταφέρει; Ποιός ξέρει…
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ποτέ δεν θα το βάλει κάτω! Ποτέ δεν θα σταματήσει να προσπαθεί για αυτό.

Τα ρεκόρ της:
3.000m – 8:30.95
5.000m – 14:45.95
10.000m – 30:32.03
Μαραθώνιος – 2:20:43

3000 metres: 8:30.95
5000 metres: 14:45.95
10,000 metres: 30:32.03
Marathon: 2:20:43

Πηγές

1.https://en.wikipedia.org/wiki/Tegla_Loroupe

2.http://office.teglapeacefoundation.org/tegla-loroupe/know-her/

3.https://www.biographyonline.net/sport/tegla-loroupe.html

4.https://www.insidethegames.biz/articles/1023703/from-running-star-to-champion-for-peace-the-story-of-tegla-loroupe

5.https://www.nytimes.com/2016/08/05/sports/olympics/tegla-loroupe-gives-refugee-olympians-a-lesson-in-hope.html?_r=0

6.https://softkenya.com/kenya/tegla-loroupe/

7.http://www.nytimes.com/2006/11/18/world/africa/18tegla.html

*Στην νέα ενότητα «Δρομείς που αγαπήσαμε», θα μπορούσατε κι εσείς αν θέλετε να κάνετε μία παρουσίαση ενός αθλητή που θεωρείτε πως έχει ενδιαφέρον. Απλά στείλτε μας το κείμενο και όποιο υλικό μπορεί να το συνοδεύει.