Τον Μάιο του 2022 δημοσιεύτηκε μία πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη σχετικά με το Nike Vaporfly και την ενσωματωμένη πλάκα από ανθρακονήματα. Ήδη από το 2016, όταν το πρωτότυπο του μοντέλου φορέθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο, πολλή συζήτηση έχει γίνει για το πώς το πρώτο super shoe κατάφερνε να μειώσει το μεταβολικό κόστος κατά το τρέξιμο. Πολλοί είναι αυτοί που το αποδίδουν στην ακαμψία της carbon plate και την λειτουργία της ως ελατήριο. Αυτό ήταν και το αντικείμενο της συγκεκριμένης μελέτης, η οποία διεξήχθη από τους Laura A. Healey και Wouter Hoogkamer του τμήματος κινησιολογίας του University of Massachusetts.
Η μελέτη περιελάμβανε 15 άνδρες δρομείς, οι οποίοι έτρεξαν με δύο διαφορετικά παπούτσια: ένα “κανονικό” Vaporfly 4% (VFintact) και ένα “κομμένο” (VFcut). Το δεύτερο είχε 6 κοψίματα εσωτερικά και εξωτερικά του εμπρόσθιου μέρους της πλάκας, έτσι ώστε να μειωθεί η διαμήκης ακαμψία της. Οι συμμετέχοντες έτρεξαν σε διάδρομο δύο φορές με το κάθε παπούτσι, από δύο 5λεπτα σε ταχύτητα 14 Km/h, μετρώντας τον μεταβολικό ρυθμό. Υπήρχε και ένα πρωτόκολλο που αφορούσε την βιομηχανική τους, όπου οι συμμετέχοντες έτρεξαν σε μία πλατφόρμα με ενσωματωμένους αισθητήρες δύναμης, επίσης στα 14 Km/h. Με αυτά τα δύο πρωτόκολλα, οι ερευνητές μέτρησαν την δρομική οικονομία (ΔΟ), την κινητικότητα και την μηχανική των αρθρώσεων.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ΔΟ δεν είχε σημαντική διαφορά υπέρ του VFintact. Όσον αφορά την βιομηχανική, διαφορές βρέθηκαν μόνο στην μεταταρσοφαλαγγική άρθρωση, με αυξημένη την ραχιαία κάμψη (δηλαδή το πέλμα προς τα επάνω), την γωνιακή ταχύτητα και την αρνητική δύναμη στο VFcut. Ο χρόνος επαφής με το έδαφος βρέθηκε αυξημένος κατά 1% στο VFintact.
Η ομάδα κατέληξε ότι η ακαμψία της carbon plate και η επίδρασή της στην άρθρωση των δαχτύλων, έχει περιορισμένη συνεισφορά στην βελτίωση της ΔΟ που καταγράφεται με το Nike Vaporfly 4%. Κατά πάσα πιθανότητα, αυτή προκύπτει από τον συνδυασμό και την αλληλεπίδραση του Pebax αφρού, της γεωμετρίας αλλά και της πλάκας.
Να θυμίσουμε ότι οι εργαστηριακές μελέτες που είχαν αρχικά γίνει από τη Nike, είχαν δείξει βελτιώσεις στην ΔΟ από σχεδόν 0% έως και 7%, αναλόγως του δείγματος. Το 4% που έφερε και η ονομασία του μοντέλου, ήταν ο μέσος όρος των μετρήσεων. Για την ιστορία, στο Vaporfly Next% καταγράφηκε μέσος όρος βελτίωσης μεγαλύτερος του 4% αλλά μικρότερος του 5%. Γι’ αυτό και το μοντέλο δεν ονομάστηκε τελικά με κάποιο νούμερο.
Υπάρχουν και άλλες έρευνες που καταλήγουν σε ανάλογο συμπέρασμα, ότι δηλαδή το μειωμένο μεταβολικό κόστος οφείλεται πρωτίστως στις ιδιότητες του αφρού και πολύ λιγότερο στην διαμήκη ακαμψία από την πλάκα. Ωστόσο, ο σπουδαίος ειδικός στην ανθρώπινη κινησιολογία, Benno Nigg, υποστηρίζει ακριβώς το αντίθετο σε μελέτη του το 2020.
Roberto4Carlos
Ανεξαρτήτου το πως προσφέρουν αυτό που προσφέρουν τα super shoes , σημασία έχει ότι πραγματικά κάνουν την διαφορά. Το έχουμε δει όλοι μας όταν ξαφνικά βάλαμε τέτοια παπούτσια και είδαμε τις ταχύτητες να αυξάνονται καταβάλλοντας λιγότερη προσπάθεια από ό,τι πριν!
Όμως, νομίζω ότι χρειάζεται να χρησιμοποιούμε και τα πιο παραδοσιακά μοντέλα παπουτσιών τόσο για ποικιλία και διαφορετική αίσθηση κάθε φορά, αναλόγως και την προπόνηση , όσο και για να μην συνηθίζουν τα πόδια μας τα super shoes ! Με την συνήθεια, πολλές φορές χάνεται ο αρχικός ενθουσιασμός και πιθανό χάνεις αυτή την αίσθηση του κάτι παραπάνου που επιζητάς!
Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τι θα βρουν οι εταιρίες για να μας ενθουσιάσουν στις μελλοντικές γενιές των παπουτσιών τους!
Alkis
@roberto4carlos
Συμφωνώ απόλυτα σε ότι γράφεις.
Για αυτό και εγώ κλείδωσα σε ένα ντουλάπι τα prime x και τέλος…μόνο σε αγώνες.
Να υπάρχει και μια προσμονή για το διαφορετικό…
Στην προπόνηση πρέπει να καταβάλεις κάποια προσπάθεια και για αυτό είναι απαραίτητο να χρησιμοποιούνται πιο συμβατικά παπούτσια.
aRiSTiDiS
+1 και στους 2! Και εγώ εδώ και καιρο προπονούμαι με συμβατικά
Για να σχολιάσω και κάτι αναφορικά με το άρθρο: Μεταγενέστερα μοντέλα (του 4% που χρησιμοποιήθηκε) απέδειξαν ότι ο αφρός από μόνος του (χωρίς πλάκα και γεωμετρία) δεν κάνει και πολλά πράγματα σε ταχύτητες 14km/h (περίπου MP για τους συμμετέχοντες). π.χ. Invincible